James Joyce - various artists, chamber music

Τον Μάιο του 1907, αμέσως μετά την έκδοση της σειράς ποιημάτων του με θέμα την αγάπη, ο αντισυμβατικός ιρλανδός συγγραφέας James Joyce, γράφει στον αδερφό του Stanislaus : “I wrote Chamber Music as a protest against myself. Some of the verses are pretty enough to be put to music. I hope someone will do so, someone that knows old English music such as I like.”

Την άποψη αυτή ενστερνίστηκαν κατά καιρούς διάφοροι συνθέτες και τραγουδοποιοί, προερχόμενοι από τελείως διαφορετικά μουσικά περιβάλλοντα, όπως οι Samuel Barber (μελοποίησε έξι ποιήματα του βιβλίου), Luciano Berio, Lou Reed (άμεση αναφορά του Ulysses στο τραγούδι του My House), Van Morrison (Too Long To Exile), Jefferson Airplane (Rejoyce), Jim O’Rourke και Steve Shelley των Sonic Youth, Syd Barrett (ο στίχος του Joyce από το Chamber Music, Lean Out Of The Window, Golden Hair ήταν και ο αρχικός του τραγουδιού του Golden Hair). Έχει ενδιαφέρον να αναφερθεί πως και η Kate Bush προσπάθησε να χρησιμοποιήσει στίχους από το Chamber Music, αλλά το ίδρυμα Joyce της αρνήθηκε.

Όλα τα παραπάνω αποτέλεσαν μεμονωμένες προσπάθειες μελοποίησης των ποιημάτων του Joyce, μέχρι το 2003, όταν ο παραγωγός της Fire Records, James Nichols, “σκόνταψε” πάνω στο Chamber Music, σε ένα βιβλιοπωλείο. Η ιδέα ενός μεγαλεπήβολου σχεδίου γεννήθηκε και κατάφερε να γίνει πράξη πέντε χρόνια αργότερα. Έτσι, έναν αιώνα μετά την έκδοση της συλλογής των ποιημάτων του Joyce, τριάντα έξι καλλιτέχνες γοητεύθηκαν από την ιδιαίτερη ποίησή του κι έδωσαν μουσική πνοή στα ποιήματά του, μέσα από μια διπλή συλλογή.

Αν και οι περισσότεροι συμμετέχοντες έχουν τις ρίζες τους στην αμερικανική rock, indie και folk παράδοση, υπάρχουν αρκετές πιο σκοτεινές και ψυχεδελικές όψεις, όπως και άλλες πιο αιθέρια ηλεκτρονικές ή ανάλαφρες pop.

H Monica Queen (συνεργάτιδα των Belle and Sebastian) μετατρέπει τον πρώτο στίχο σε έναν γλυκόπικρο θρήνο με δυναμικές κιθάρες να τη σιγοντάρουν, ενώ οι War Against Sleep πλάθουν μια πιανιστική μπαλάντα γεμάτη σκοτεινά φωνητικά και gothic μινιμαλισμό. Στο ίδιο περίπου κλίμα κινείται και ο Ed Harcourt, επιλέγοντας να απαγγείλλει τους στίχους, δημιουργώντας έτσι μια κατανυκτική ατμόσφαιρα. Ιρλανδέζικος, χίπικος αέρας από την Jessica Ballif, μια εκδοχή που θυμίζει ύμνο και το Golden Hair του Syd Barrett αυτή των Venture Lift. Ομιχλώδη acapella γυναικεία φωνητικά από τους Virgin Passages και απότομη βουτιά στον droning post-noise ήχο των HTRK. Οι Califone, ο Mike Watt και ο Willy Mason, σε παρασύρουν σε έναν βαλτώδη country americana ήχο, ενώ οι ακουστικές κιθάρες του Owen Tromans επαναφέρουν την αγγλική δόξα. Συχνά το ονειρικό και μελαγχολικό τοπίο μετατρέπεται σε ασαφές, χωρίς ίχνος μελωδίας να διακρίνεται, όπως αυτό των Airport Studies, των Τext Of Light (με τον Lee Ranaldo των Sonic Youth’s) και των Minus 5. Ηλεκτρονικός lounge και trip hop ήχος από τους Sweet Trip και τους Tenebrous Liar, ενώ οι Sphyr, με τις λαουτοειδείς κιθάρες, σε μεταφέρουν ηχητικά στην εποχή του Joyce. Την απαγγελία μέσα σε ένα ηλεκτρονικό σύμπαν επιλέγουν και οι Mercury Rev, οι David Hurn & Abigail Hopkins, οι Gerry Mitchell & Little Sparta ,οι Bardo Pond και οι Kinki, σε αντίθεση με τον ερωτισμό των μελωδιών των Lovetones, των Gravenhurst και του ChristianKiefer, ενώ ξεχωριστά μαγική είναι η σκοτεινή προσέγγιση των Great Depression και των Mountain Men Anonymous με τα εξωπραγματικά φωνητικά.

Πριν τη κυκλοφορία της συλλογής, το Billboard έγραψε πως κάτι που ξεκινά ως απλή συμμετοχή φίλων και εξελίσσεται σε έναν ογκόλιθο συμμετοχών, δεν μπορεί παρά να έχει δύο καταλήξεις: παταγώδη αποτυχία, ή έναν δίσκο σταθμό.

Η συλλογή πέρασε αδικαιολόγητα απαρατήρητη. Σας προτείνω λοιπόν να την αναζητήσετε , να προμηθευτείτε και τα ποιήματα του Joyce (μιας και η Fire Records δεν φρόντισε να συμπεριλάβει ένα booklet με τους στίχους) και να αφεθείτε στη μαγεία της ξεχωριστής ατμόσφαιρας του James Joyce…

Ed Harcourt : Σκέφτηκα να απαγγείλω δυνατά τους στίχους, σαν ένα είδος mantra που φωνάζει ένας ιερέας, δημιουργώντας ολοένα και μεγαλύτερη ένταση. Θα ήταν εύκολος ένας ακουστικός και ήρεμος ήχος, αλλά προτίμησα κάτι διαφορετικό.

Peter Buck (REM / Minus 5): Όταν άκουσα για το project του “Chamber Music”, ήξερα πως έπρεπε να συμμετέχω, μετατρέποντας σε τραγούδι ένα από τα πιο όμορφα ποιήματα του Joyce κι ακολουθώντας τα χνάρια του Syd Barrett.

Lovetones : Ήταν σημαντικό να αιχμαλωτίσουμε την ευαίσθητη και μελαγχολική αύρα του στίχου 35, δίνοντάς του μια ονειρική και ταυτόχρονα ψυχεδελική αίσθηση.

Fire Records, 2008